Ayrıca sosyal güvenlik sisteminde son yıllarda yapılan düzenlemeler emekli olmayı zorlaştırdı. Hem yaş şartı yükseldi hem de ödenmesi gereken prim gün sayısı. Tüm bunlara rağmen yasalar belli bir dönem çalışması olan, sigortadan sonra doğum yapan ama primi az olanlara kolaylık da sağlıyor.
BAŞLANGIÇ ÖNEMLİ
Bu durumda ilk sigortaya giriş tarihi kilit öneme sahip. 8 Eylül 1999’dan önce sigorta girişi olanlar 3600 günle 15 yıllık sigortalılık süresini tamamlayınca yaş şartından emekli olabiliyor. Ama günümüzde daha çok 8 Eylül 1999 yılı ile 30 Nisan 2008 arasında ilk defa işe girenler daha fazla. Bu tarihler arasında sigortalı işe başlayan erkekler 4500 gün primle yani 12.5 yılla emekli olabiliyor. 12.5 yılla emekli olabilmek için sigortalının 60 yaşını tamamlaması, 25 yıldan beri sigortalı olması ve en az 4500 gün prime sahip olması gerekiyor. Bu durumdaki erkek sigortalılar, yaşlılıktan kısmi emekli olabiliyor.
SİGORTALILIK SÜRESİ
9 Eylül 1999 günü ile 30 Nisan 2008 günü arasında işe giren kadınların, kısmi emeklilik şartlarıyla yani 4500 gün sayısı ile emekli olabilmeleri için 58 yaşını tamamlamış olması, 25 yıldan beri sigortalı olması ve en az 4500 gün sayısına ulaşması gerekiyor. Özetlersek, erkeklerin 60 yaşını, kadınların ise 58 yaşını doldurması, 25 yıldan beri sigortalı olması ve en az 4500 gün prim ödemek şartlarıyla kısmi emeklilikleri olabiliyor. Primler 4500 günden az ise erkekler askerlik borçlanması, kadınlar ise staj veya sigortadan sonraki doğumlarını borçlanarak farkı kapatabilir.
GÜN GEÇTİKÇE TARİHİ UZUYOR
Sosyal güvenlik sistemindeki düzenlemelerle emeklilik yaşı yeni başlayanlar için biraz daha yüksek. 1 Mayıs 2008 tarihinden sonra sigortalı olanlar için tam emeklilikte prim gün sayısı 7200’e yani 20 yıla çıkıyor. Tam emeklilikte ilk defa 1 Mayıs 2008 tarihinden sonra sigortalı olan erkekler için emeklilik yaşı 2036’ya kadar 60, 2044 yılında ise 65’e ulaşıyor. Kadınlar için emeklilik yaşı 2036 yılına kadar 58, 2048’de de 65’e çıkıyor. Yaştan emeklilik için gereken prim de Mayıs 2008’den sonra 5400 güne yükseliyor. Burada 25 yıllık sigorta şartı da devreye giriyor. Yani 15 yıl aralıksız sigortalı çalışmak, emeklilik primi için yetiyor. Ama ilk sigortaya girilen tarihten sonra 25 yılın geçmesi şart.
BAĞKUR’LU DA YARARLANABİLİR
8 Eylül 1999 tarihinden önce Bağkur girişi bulunanlar yaştan emeklilik için 5400 gün ve 56 yaşı, erkekler de 5400 gün ve 58 yaşı tamamlamalı. 8 Eylül 1999 tarihi ve sonrası ile 30 Nisan 2008 tarihinden önce Bağkur girişi bulunan kadınlar 5400 gün 60 yaşı erkekler de 5400 gün 62 yaşı tamamlamalı. İlk defa 1 Mayıs 2008 tarihi ve sonrasında Bağkur’lu olan kadının yaştan emeklilik için 5400 gün 61 yaşı; erkeklerin ise 5400 gün 63 yaşı tamamlamaları gerekiyor. 1 Mayıs 2008 tarihi ve sonrasında Bağkur’lu olan kadın ve erkekler için emeklilikte kademeli geçiş uygulanıyor.
