1- KİMLER BEYANNAME VERECEK?

Beyanname vermek için belli bir sınır var. Buna ‘istisna tutarı’ deniyor. Geçen yıl 5.400 lira olarak uygulanan istisna, bu yılki beyannamelerde 6.600 lira (ayda 550 lira eder) olarak uygulanacak. Bir başka deyişle yıllık kira geliri bu tutarın altındaysa beyanname verilmeyecek. İşyeri kira gelirinde beyan sınırı ise brüt-stopaj dahil 49 bin lira. Bu tutarın altındaki işyeri kira gelirlerini beyan etmek gerekmiyor.

2- BAŞVURU NEREDEN YAPILIR?

Vatandaşlar, kira beyannamesini hazır beyan sistemi üzerinden (https://hazirbeyan.gib.gov.tr/) kullanıcı şifresi veya e-Devlet şifresiyle girerek kendi adlarına hazırlanmış beyanlarını onaylayarak veya üzerinde gerekli değişiklikleri yaparak hızlı ve kolay bir şekilde verebilecek. İzlenecek adımlar şöyle:

– ‘gib.gov.tr’ internet adresinden ‘hızlı erişim’ başlığı altında ‘hazır beyan’ tıklanıyor. Bu seçeneğin üzerine gelindiğinde kira, ücret, menkul sermaye iradı, diğer kazanç ve iratlar olarak görünen 4 seçenekten ‘kira’ seçiliyor.

–  ‘Sisteme giriş’ tıklanıyor. Sonra ‘e-Devlet yöntemi ile giriş’ seçiliyor.

– Giriş yapıldığında ‘internet vergi dairesi’ sayfası açılıyor. Buradan ‘beyanname işlemleri’ (sol üstten ikinci sekme) başlığı altında ‘hazır beyan’ bölümü tıklanıyor.

– Açılan ‘hazır beyan’ sayfasında, ekranın sol üstündeki menüden ‘beyanname doldur’ seçiliyor. Ekranın ortasında beliren bölümden ‘2020 beyanname doldur’ tıklanıyor. İstenen bilgiler dolduruluyor. Vergi otomatik hesaplanıyor.

3- EVDE HİZMET VAR MI?

İnternet kullanamayan veya vergi dairesine gidemeyen 60 yaş üzeri mükellefler, okuma yazma bilmeyenler ile engelli ve hastaların talep etmesi durumunda, vergi memuru eve gelip beyanname için yardımcı oluyor. Bunun için Maliye’den (VİMER-189’u arayarak) randevu alınabiliyor.

4- YANLIŞ BEYANDA NE OLUR?

Kira gelirlerini beyan etmeyenler, eksik ve yanlış beyan verenler istisna oranından faydalanamıyor. Ayrıca bu kişilere usulsüzlük ve vergi ziyaı cezası uygulanıyor. Vergi kaçırmak artık imkansız. Tapu, elektrik, doğalgaz, su abonelikleri ile banka, PTT, sigorta gibi kurumlardan tespit ediliyor.

5- HANGİ YÖNTEM TERCİH EDİLMELİ?

‘Götürü gider’ ve ‘gerçek gider’ olmak üzere 2 yöntemden biri seçilecek. Götürü gider hiçbir masrafınız olmasa bile kazançtan yüzde 15 indirim yapmanızı sağlıyor. Bu yöntemi seçenler 2 yıl boyunca aynı yöntemi tercih ediyor. Gerçek giderde ise giderleriniz varsa vergi ödemesi bile çıkmayabilir. Peki bunun altın oranı yani sınırı ne? Bu her kira için değişebilir. Bir örnekle açıklayalım: 1.000 lira aylık kira elde eden bir vatandaşın 1.800 lira ve üzeri düşürebilecek gerçek gideri bulunmuyorsa, götürü gideri seçmesi lehine olacak ve bu şekilde daha az vergi ödeyecektir.

6- KONUT KREDİYLE ALINDIYSA NE YAPILMALI?

Bankadan krediyle ev alan kişi söz konusu evi kiraya vererek gelir elde ediyorsa gerçek gideri seçmesi halinde, o yıla ait kira gelirinden bankaya yıl içinde ödediği kredi faizlerini indirebilir. Örneğin Ahmet Bey, 400 bin liraya satın aldığı bir apartman dairesini 1 Ocak 2020’de konut olarak 2.700 liraya kiraya vermiş ve yıllık 32 bin 400 lira gelir elde etmiş olsun. Ahmet Bey, konut için 1.800 lira asansör ve sigorta gideri yapmış, konut kredisi için de geçen yıl 4.000 lira ödemiş. Son 5 yılda alınan evlerde satın alma bedelinin yüzde 5’i de kira gelirinden düşülüyor. Ahmet Bey’in satın alma bedelinin yüzde 5’i ise 400.000 x yüzde 5 = 20.000 lira eder. İndirim yapılabilecek TOPLAM GİDER = 1.800 + 4.000+ 20.000 = 25.800 liradır. Gerçek gider yöntemi seçilirse, ödenecek vergi 885 lirayla sınırlı kalır. Hiç gider olmasaydı 3.386 lira ödenecekti.

7 – EVİNİ KİRAYA VERİP KİRADA OTURAN NE YAPACAK?

Kiralık evi varken başka yerde kirada oturanların yıllık 6.600 liranın üzerinde kira geliri varsa beyanname verecek. Bu kişiler ‘gerçek gider’ yöntemini seçerek ikamet ettiği gayrimenkule ilişkin ödediği kirayı gider olarak yazabiliyor. Bu da ödenecek vergiyi aşağı çekiyor. Hatta ödenen kira, elde edilen kiradan fazlaysa vergi borcu da çıkmıyor.

8- TAHSİL EDİLEMEYEN KIRA VARSA NE OLACAK?

Kiranın süresinde tahsil edilmemiş olması veya borçlu kalınması halinde tahsil edilmeyen kiralar için beyanda bulunmak gerekmiyor.

9- VERGİDEN DÜŞÜRÜLEBİLECEK GİDERLER NELER?

Gerçek giderde kiraya verilen mülk için yapılan harcamalar beyannameden indirilebiliyor. İndirilebilecek giderler şöyle:

– Mülk sahibinin üstlendiği aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri.

– Mülke ait sigorta giderleri.

– Mülk konut ise banka kredisiyle alınması halinde faiz ödemeleri.

– Yeni alınan evin satınalma bedelinin yüzde 5’i (ilk 5 yıl için).

– Mülk sahibi kirada oturuyorsa, oturulan evin kira gideri.

– Mülke ait vergi, resim, harç ve şerefiyelerle belediyelere ödenen harcamalara iştirak payları.

– Gayrimenkule ait bakım onarım ve idame giderleri.

Not: Bu giderlere ilişkin belgeler 5 yıl saklanmak zorunda.

10 – ÖDEMELER NE ZAMAN BAŞLIYOR?

Kira geliri vergisinin ilk taksiti mart sonuna kadar ödenebiliyor. İkinci taksitse 2 Ağustos 2021 (31 Temmuz 2021 cumartesiye rastladığından) tarihine kadar ödenebilecek. Vergi ödenirken 97.20 lira damga vergisi alınıyor.