Karadeliğe dönüşen garantili yollar için Hazine’nin kasasından ödemeler yapılmaya devam ediyor. Son olarak Osmangazi Köprüsü için Otoyol AŞ’nin kasasına geçen yılın ikinci yarısı için 1,6 milyar TL girdi.

Ekonomi Servisi

Osmangazi Köprüsü ve Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu’na, 2020 yılının ikinci yarısına ilişkin garanti kapsamında 1,6 milyar lira ödeme yapıldı. Habertürk’ten Olcay Aydilek’in işletmeci Otoyol Yatırım AŞ’ye yakın kaynaklardan edindiği bilgiye göre ödeme geçen hafta içinde yapıldı. Şirkete 2020 yılının ilk yarısı için de 29 Eylül Salı günü 1 milyar 750 milyon TL garanti ödemesi gerçekleştirilmişti. Böylece Osmangazi Köprüsü ve Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu’na, 2020 yılı için 3,3 milyar TL’nin üzerinde garanti ödemesi yapıldı.

GÜZERGAHTAKİ İŞLETMELER DE ONLARIN

Asma köprülü, 3 tünel, 2’si çelik olmak üzere 38 viyadük ile 179 köprünün bulunduğu 426 kilometrelik İstanbul-İzmir seyahati, artan köprü ücretinin yanı sıra ortalama 250-350 TL’lik yakıt masrafları da eklendiğinde yaklaşık 700 TL’ye kadar yükselebiliyor. Üstelik yol üzerindeki işletmeleri de Otoyol AŞ işletiyor.

Şirket, Gebze- Orhangazi- İzmir Otoyolu üzerindeki 25 benzin istasyonu, 33 restoran ve alışveriş merkezi için Hazine’ye kira ödemesi de yapmıyor. Son yıllarda yap-işlet-devret (YİD) modeliyle özel sektör eliyle mega olarak nitelendirilen büyük alt yapı projeleri gerçekleştirildi. Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Kuzey Çevre Otoyolu, Osmangazi Köprüsü ve Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu, Avrasya Tüneli ve son olarak Ankara- Niğde Otoyolu bu yöntemle inşa edildi. Devlet, yapım ve işletmesini özel sektörün üstlendiği bu projelere, araç geçiş garantisi verdi. Araç geçiş bedelleri, döviz kuru üzerindebelirlendi. Araç geçişleri, garanti sınırının altında kalması durumunda ise aradaki farkı devlet ödüyor. Buna, “araç geçiş garanti ödemesi” adı veriliyor. Hazine’den Yavuz Sultan Selim Köprüsü-Kuzey Çevre Otoyolu ile Osmangazi Köprüsü ve Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu’nda yılda iki kez garanti ödemesi yapıyor. Daha önce yıllık olarak yapılan bu ödemeler 2018 yılında yaşanan kur şoku sonrasında ikiye bölündü.

Otoyol AŞ, Nurol, Özaltın, Astaldi, Göçay ve Makyol’un bir araya gelerek oluşturduğu konsorsiyumdan oluşuyor. Öte yandan İzmir’den İstanbul’un Anadolu yakası girişine dek yapılan yolu tek başına Otoyol AŞ işletiyor. Araç başına 35 dolar + KDV üzerinden günlük 40 bin araç geçiş garantisi olan Osmangazi Köprüsü 2016 yılında hizmete açıldı ve 2035 yılına kadar Otoyol AŞ tarafından işletilecek. 2017’den 2020’nin sonuna dek, Otoyol AŞ’ye Hazine’nin kasasından 8,6 milyar TL garanti ödemesi yapıldı.

KÖPRÜDEN GEÇMENİN BEDELİ 147 LİRA

Döviz kuru yükseliyor böylece araç başına verilen 35 doların TL karşılığı da giderek artıyor. Maliyeti 1,3 milyar dolar olan köprünün kamuya devri sonrası şirketin kasasına en az 10,5 milyar dolar girecek. Covid 19 salgınına karşı alınan tedbirlerle şehirlerarası yolculukların kısıtlanması Köprü’den geçen araç sayısının azalmasına neden oldu. Araç geçiş sayısı azalırken 2020’de 292 lira olan İstanbul-İzmir otoyolu geçiş ücreti 367 TL’ye yükseldi. Osmangazi Köprüsü’nün geçiş ücreti de 117,9 liradan 147,5 liraya çıktı.